Kök Hücre Tedavileri
Bilindiği gibi kan kanserleri ve multpl myelom gibi ilik hastalıkları ve bazı kan hastalıklarında kan hücre kökenli(hematopoetik) kök hücre tedavileri Amerikan FDA onaylı olup ülkemizdede yapılmaktadır.
Mezenkimal kök hücre uygulamaları ise daha yeni jenerasyon bir tedavi yöntemi olup tip1 DM , cerebral paly, otizm, omurga zedelenmeleri sonrası felçler, multpl skleroz gibi bir çok hastalıkta özel izinle insanlarda uygulanmaktadır.
Peki mezenkimal kök hücreler hangi hastalıklarda uygylanmaktadır?
Parkinson gibi hareket bozukluğuna sebep olan beyinde dopamin üreten sinir hücrelerinin harabiyeti ve hareketlerde yavaşlama ile beraber kaslarda sertliğinde eşlik ettiği hastalıklar mezenkimal kök hücreleri araştırma sahalarından belkide en şöhret olanıdır.
Mesenkimal kök hücre ile dopamin üreten noronların bozuk fonksiyonlarının düzeltilmesi amaçlanmaktadır. Mezenkimal yanında Embiryonik ve Nöral kök hücrelerlede tedavi edilebilmektedir.Embiryonel kök hücreler hücre kültürde çoklu pasajlara rağmen normal karyotiplerini muhafaza edebilen sinir doku transplantasyonlarının istikbaldeki en en önemli adayıdır.
Mezenkimal kök hücreler vucuda verildiğinde onarım gereken bölgelere göç edebilmekte ve kan beyin bariyerini geçebilmektedir. Parkinsonda bozuk olan sahada dopaminerjik etkilenim hastalığın sebebi tam olarak aydınlatılamamış olsada çok net bilinemektedir.Dopaminerjik bozuk sinir hücreleri ile sağlıklı olanı takas edilebilirmi ? diye sorulabilir .
İşte verilen bu mezenkimal kök hücreler bu hasralı sahaya göç etmekte ve bilimsel çalışmalarında teyit ettiği gibi diferansasyon göstererek nöronda denilen sinir hücrelerine dönüşebilmektedir.Rejenaratif tıbba neden hücresel tıp denildiğini anladınızmı ? Çünkü bu uygulamalarda ilaç verilmiyor bozuk olan doku yada hücre , hücre ile tedavi ediliyor.
Harap olanın yerine kök hücre sağlamına dönüşerek oturuyor dahası etrafda bozuk olan hücreleride salgıladığı bir takım kimyasallar ve büyüme faktörleri ile onarıyor.
Klinik cevap her hastada farklılık göstermekle beraber ki bazı faktörler yaş,diğer hastalıklar vs . süreci uzatasada hastaların uygulamlarda rasyonel olarak uygulamadan fayda gördüğü zamanla fark ediliyor.
Parkinson da kök hücre tedavileri gerçek ten büyük bir umut teşkil ediyor.Yukarıdada İzah etmeye çalıştığım gibi hastaya çift yönlü bir fayda mevcuttur hem direk tamir mekanizması ile norogenezisde artma olur bu da zaten eksik olan dopamin salınımını artırır hemde indirek olaraka kök hücreler ürettiği nörotrofik faktörlerle dopamin nöron farklılaşmasını ve onarımına sağlar.
1998 yılında Erikson ve arkadaşlarının travmatize hipokampusda dentate gyrusda yeni nöronların varlığını göstererene dek sinir hücrelerinin rejenere olabildiğine inanılmıyordu. Klasik tıp bilgisi : sinir hücreleri rejenere olmaz diye kabul edildirdi.Daha sonraları sinir hücrlerinin rejenerasyonunun ve hasarlanmış bölgelerin uyarılmasının belli derecelerde olduğu kabul edilmeye başlandı.
Mezenkimal kök hücreleri
Parkinson Hastalığı ile ilgili hali hazırda güncel 1500 e yakın klinik çalışma devam etmektedir. Mezenkimal kök hücrelerin parkinsonlularda uygulandığı iki büyük çalışmanın birisi amerika birisi Çin de devam etmektedir.Bu iki çalışmada da hastalara kemik iliği kaynaklı mezenkimal hücre tedavisi yapılmaktadır. Çalışmaları takip ediyorum.
Bu konularda söylenecek çok şey olmakla beraber Kök hücre tedavisi ile hangi sinir hastalıklarda uygulama yapılıyor bunun kabaca listesini vererek bu makalemi sonlandırıyorum.Devamı gelecek olan makalelerimde diğer hastalıklara tek tek yeni gelişmelere le beraber değinmeye çalışacağim.
Myopatiler,polimiyoizt,dermatomiyozit, oto-immun hastalıklarda infalmatuvar miyopatiler ,SLE ,RA ,PAN gibi oto immun hastalıklar,Multpl skleroz,ALS,Guillan Bare Sendromu ,metabolik toksik ve diğer ensefalopatiler,nöropatiler ,noraljiler,sinir sıkışma sendromları
Parkinson syringomyeli,travmatik beyin ve medulla zedelenmleri ,huzursuz ayak sendromu ,kronik yorgunluk sendromu ve diğerleri…..
Liste çok uzun olmakla beraber özellikle iç hastalıkları uzmanı olmam sebebi ile obeizte,Tip 1 ,Tip 2 Diaybet,Esansiyel Hipertansiyon, Siroz ,pankreas ,böbrek hastalıkları ve diğer metabolik hastalıkları üzerine yoğunlaşacağim.
Ukranya Kiev de yasal olarak ismi burda geçen hastalıklarda uygulamanın 2 kez Uluslar arası kalite ödülü alan Biopro Stem Teknolojileri Kliniği nde yapıldığını ve bizattihi 2 ay önce burdaki biyoteknoloji labratuvarlarını ve kliniklerini ziyeret ettiğimi bildirme gereği duyuyorum.
Dr Ayhan BEKMEZ
