Hidrosefali nedir?
Hidrosefali, beynin derinliklerinde bulunan ve ventrikül adı verilen boşluklarda aşırı sıvı birikmesidir. Bu birikmeye sıklıkla fazla sıvının uzaklaştırılmasını önleyen bir tıkanıklık neden olur. Fazla sıvı ventriküllerin boyutunu artırır ve beyne baskı yapar. Hidrosefali her yaşta ortaya çıkabilmesine rağmen bebekler ve 60 yaş üstü yetişkinler arasında daha sık görülür.
Bebeklerde görülen belirtiler
Hidrosefalinin küçük bebeklerde görülebilen yaygın belirti ve bulguları şunları içerir:
- Başın boyutunda hızlı bir artış
- Başın normalden büyük olması
- Bıngıldaklarda şişkinlik veya gerginlik
- Kusma
- Uyuklama
- Sinirlilik
- Zayıf beslenme
- Epileptik nöbetler
- Gözlerin aşağıda sabitlenmesi. Bu görüntüye batan güneş manzarası adı verilir.
- Kas tonusu ve kuvvetinde azalma
- Dokunmaya zayıf tepki
- Büyümede yavaşlama
Daha büyük bebek ve Çocuklarda görülen belirtiler
Küçük çocuklarda gözlenebilen belirtiler şunları içerebilir:
- Baş ağrısı
- Bulanık veya çift görme
- Aşağıya doğru sabitlenmiş gözler (Batan güneş manzarası)
- Kafanın anormal genişlemesi
- Uyku hali veya uyuşukluk
- Mide bulantısı ya da kusma
- Dengesizlik
- Zayıf Koordinasyon
- İştahsızlık
- Epileptik nöbetler
- İdrarını tutamamak
- Sinirlilik
- Kişilikte değişim
- Okul performansında düşüş
- Yürüme veya konuşma gibi önceden edinilmiş becerilerle ilgili sorunlar
Yetişkinlerde görülen belirtiler
Yetişkin yaş grubunda ortaya çıkan yaygın belirti ve bulgular şunlardır:
- Baş ağrısı
- Uyku hali
- Koordinasyon ve denge kaybı
- Mesane kontrolü kaybı
- Sık idrara çıkma dürtüsü
- Görme bozukluğu
- İş performansını etkileyebilecek hafıza, konsantrasyon problemleri ve düşünme becerilerinde azalma
Yaşlılarda görülen belirtiler
60 yaş ve üstü bireylerde hidrosefaliye bağlı şu belirtiler yaygındır:
- Mesane kontrolü kaybı veya sık idrara çıkma dürtüsü
- Hafıza kaybı
- Düşünme veya muhakeme becerilerinin ilerleyici kaybı
- Yürüme güçlüğü
- Zayıf koordinasyon veya denge
Hidrosefali tedavisi nasıl yapılır?
ŞANT TAKILMASI
Hidrosefali tedavisi için en sık tercih edilen yöntemdir. Şant uzun bir tüpten yapılmış bir kapakçık içeren bir sıvı tahliye sistemidir. Kapakçık beyin omurilik sıvısının normal hız ve doğru yönde akmasına yardımcı olur. Cerrahi bir işlemle şantın bir ucu beyne diğer ucu ise göğüs veya karın boşluğuna yerleştirilir. Böylece fazla sıvı beyinden uzaklaştırılarak tüpün diğer ucundan dışarı akar ve aktığı bölgeden daha kolay bir şekilde emilebilir. Şant sıklıkla ömür boyu takılı kalır ve fonksiyonunda herhangi bir sorun olup olmadığı düzenli olarak izlenir.
VENTRİKÜLOSTOMİ
Ventrikülostomi adı verilen prosedür şant tedavisine alternatif olarak tercih edilebilir.
Genellikle ventriküller arasındaki sıvı akışında tıkanıklık varsa bu yöntem kullanılır. Bu cerrahi işlem, beyinde bulunan ve ventrikül adı verilen boşlukların dibine veya iki ventrikül arasına bir delik açılması şekilde yapılır.
