Gluten İntoleransı
Gluten Nedir?
Gluten, buğday ve buğday türevi arpa, çavdar, buğday kepeği gibi tahıl besinlerin yüzde seksenini oluşturan özel bir proteindir. Un sanayi ve dayanıklı unlu mamüller alanında ayrıca hammadde olarak kullanılmakta ve üretim aşamasında gıdalara da eklenebilmektedir.
Gluten İntoleransı Nedir?
Bu sorunun cevabını vermeden önce ‘Gluten sağlık açısından zararlı mıdır?’ sorusuna cevap verilmelidir. Hayır, gluten sağlıklı bireylere sağlık açısından zarar vermemektedir.
Öte yandan, çölyak hastaları için gluten, çok küçük miktarı bile vücuda alındığında büyük sağlık problemleri yaratabilen alerjen bir maddedir. Bu durum, ‘Gluten İntoleransı‘ olarak bilinir.
Gluten İntoleransı Nasıl Anlaşılır?
Gluten intoleransı, tıpkı diğer yaygın gıda alerjilerinde olduğu gibi, iki ya da üç hafta süren bir ‘eliminasyon diyeti’ ile tespit edilir. Bu süreçte, gluten intoleransı olduğu düşünülen kişi, elmek, makarna, bulgur gibi buğday ve buğdaydan elde edilen besin maddelerini tüketmez. Gluten proteininin vücuttan uzaklaştırıldığı bu sürenin ardından, kişi tekrar glutenli besinler tüketmeye başlar ve eğer alerjik tepkiler tekrar ortaya çıkıyorsa, hastanın gluten intoleransı durumundan emin olunur. (Eliminasyon diyeti ve gluten intoleransına dair tüm tedaviler, uzman bir doktora danışılmadan uygulanmamalıdır.)
Gluten İntoleransı Tedavisi Var Mıdır?
Eliminasyon diyeti ile gluten intoleransı olduğuna kanaat edilen hasta, günümüzde gluten intoleransının bilinen hiçbir tedavisi olmadığı için, hayat boyu glutensiz yiyecekler tüketmeye özen göstermelidir.
Ancak bu durum, hastaları önceki yıllara oranla strese sokmamaktadır. Ülkemizde ve dünyada, glutensiz gıda pazarı hızla büyümüş ve çölyak hastalarının ihtiyaçlarına nispeten daha fazla cevap verir hale gelmiştir. Örneğin glutensiz ekmek, makarna ve tatlılardan; glutensiz bisküvi, cips ve kahvaltılık gevrek gibi atıştırmalıklara kadar uzanan çok geniş bir yelpazede ürünlere ulaşmak günümüzde mümkündür. Gluten intoleransı durumundaki hastaların ihtiyaçları doğrultusunda bu pazarın daha da büyüyeceği ve glutensiz işlenmiş gıda çeşidinin artacağı öngörülmektedir.