Anosmi (Koku Alma Duyusu Kaybı)
Çevremizde bu kadar güzel koku varken, koku alma duyusunun kaybı, gerçekten hayatın renklerinden birinin kaybı demektir. Bu sevimsiz duruma yol açan bazı sorunlar var. Bu sorunları daha iyi anlayabilmek için, koku alma mekanizmasına göz atmak gerekir.
Koku alma ile ilgili duyargalar burnun içinde yer alır. Bunlardan çıkan sinir lifleri beyindeki koku alma merkezine ulaşır. Duyargalardan kalkan elektriksel uyarılar beyindeki ilgili merkeze ulaştığında koku alma işlemi tamamlanmış olur.
Bu sistemin bir yerinde aksaklık olduğunda, koku alma duyusu kaybolacaktır.
Kallmann sendromu denilen ve erkeklerde üreme sistemi gelişmesini de olumsuz yönde etkileyen doğumsal bir hastalıkta, koku alma duyusu da yoktur.
Bunun dışında sonradan gelişen koku duyusu kayıplarının en sık rastlanan nedeni, burun içindeki sinir liflerinin tahrip olmasıdır. Devamlı nezle kadar devamlı olarak burun damlası kullanmak da sinir liflerinin tahribine yol açar. Özellikle alerjik burun sorunu olanlarda görülen burun polipleri, burun kanalını tıkayacağı için koku alma duyusu kaybına yol açabilir.
Özellikle burnu da etkileyen virüs hastalıklarında da koku duyusu kaybolabilir. Hastalık geçtikten sonra genellikle tekrar normale dönülür.
Kafa çarpmaları da sık rastlanan etkenler arasındadır. Kazalar sırasında ortaya çıkan bu durum, koku sinirinin zedelenmesi ve kopması ile oluşur.
Beyin tümörleri, kafa içine yönelik ameliyatlar ve beyin kanamaları gibi koku merkezinin etkilenmesi halleri de koku duyusu kaybına yol açabilir.
Koku duyusu kaybı olanlar, tatlı, acı ve ekşi gibi tat alabilirlerken, yemeğin lezzeti konusunda da azalmadan şikayet ederler. Çünkü bu duyu, genizden buruna ulaşan kokulara bağlıdır.
Tedavi, esas nedenin ortadan kaldırılmasına bağlıdır. Ancak burun içindeki liflerin, koku sinirinin ve beyindeki koku merkezinin tahrip olması halleri, çoğu zaman tedaviye cevap vermeyen durumlardır.
